Кыргызстанда чакан жана орто бизнес үчүн кандай салыктар бар жана бизнести салык кызматында каттоодо кантип туура тандоо керек?
Кыргызстанда учурда жалпы жана атайын салык режимдери бар. Салык режимин тандоодо Ишкананын ишинин өзгөчөлүгүн эске алуу керек – эгерде бул импорттук-экспорттук операциялар болсо, ошондой эле негизинен өнөктөштөр – КНС (кошумча нарк салыгы) менен иштөө болжолдонсо, анда жалпы салык режимин тандап алуу жакшы болот, ал төмөнкүлөрдү камтыйт: Кошумча нарк салыгы, сатуудан салык жана киреше салыгы, ошондой эле жалданма жумушчуларга камсыздандыруу чегерүүлөрү.
Башкача айтканда, атайын салык режимин, тактап айтканда, кирешеден алынуучу бирдиктүү салыктын негизинде салык салуунун жөнөкөйлөтүлгөн системасын тандап алуу артык. Анын ыңгайлуулугу бирдиктүү салык жогоруда аталган үч салыкты бир эле учурда алмаштырат.
Белгилей кетчү нерсе, азыркы учурда КР ЖКга Салык кодексине өзгөртүүлөрдү киргизүү жөнүндө мыйзам долбоору киргизилди жана ушуга байланыштуу борбордогу адистердин Кыргызстандагы салыктар боюнча сунуштарын Кунт коюп угуу зарыл.
Чакан компанияларда кантип эсепке алуу керек жана ал үчүн кандай программалар бар?
Биздин өлкөдө ишкердикти жөнгө салууда мамлекеттин негизги талаптарынын бири ишкердик субъекти катталган учурдан тартып бухгалтердик эсепти жүргүзүү болуп саналат. Бухгалтердик эсеп үзгүлтүксүз жана туруктуу болуп, компаниянын бардык чарбалык ишин толук чагылдырышы керек.
Акыркы эки-үч жылда жөнгө салуунун жаңы санариптик инструменттерин – электрондук эсеп-фактураны, электрондук товардык-транспорттук коштомо кагазды, ККМ жана электрондук салык отчеттуулугун киргизүү маселеси курч турат. Мунун баары түздөн-түз компаниянын эсепке алуу менен байланыштуу.
Борбордун командасы эсепке алууну жүргүзүү боюнча айрым маселелер боюнча да, "нөлдөн баштап"эсепке алуу системасын киргизүү боюнча да консультацияларды берет. Мындан тышкары жыл сайын бухгалтердик эсепти жүргүзүүнү автоматташтыруунун жаңы мүмкүнчүлүктөрү пайда болууда, мисалы, 1С:Бухгалтерия Ж.Б. программанын базалык версиясын болгону 8000 сомго сатып алууга болот, бул биздин өлкөнүн региондорунда да стартап үчүн абдан жеткиликтүү. Ал эми борбордун адистери бул программаны колдонууга үйрөтүшөт жана түшүнүксүз маселелер боюнча кеңеш беришет.
